Stąd też powiązania pomiędzy polską muzyką ludową a pieśniami innych Słowian. Jak wiadomo, muzyka ta związana była z codziennym życiem wiejskiej społeczności. Wyróżnić można kilka rodzajów pieśni, które pełnić miały określoną funkcję. Szczególnie istotne były pieśni obrzędowe, które wykonywane były w ważnych dla społeczności momentach, takich jak chrzest, czy wesele. Pierwotnie miały zaczarować rzeczywistość, będąc życzeniami, wypowiadanymi do opiekuńczych bóstw, później stały się częścią tradycyjnych obrzędów, w których elementy pogańskie i chrześcijańskie doskonale się ze sobą przeplatały. Znaczną część utworów tworzyły pieśni obyczajowe, w większości związane z tematami miłosnymi. Ich celem była przede wszystkim rozrywka.
Oczywiście życie wsi często wiązało się z religią, stąd duża ilość pieśni nabożnych, których celem było uzupełnienie życia religijnego poza drzwiami kościoła. Śpiewane były zatem w czasie pielgrzymek, czy też przy kapliczkach. W polskiej muzyce ludowej dużą rolę odgrywały także formy instrumentalne, czyli tańce. Początkowo przeznaczone one były nie do tańczenia, ale do słuchania. Z czasem ich funkcją stałą się zabawa, a w przypadku grup etnicznych, które żyły w górach, również nawoływanie się na halach. Każdy region naszego kraju wytworzył inny rodzaj muzyki ludowej. Różnice te wynikały z nieco odmiennej tematyki, używania innych instrumentów, czy też stosowania różnych typów wokali.
I tak, dla regionu Śląska charakterystyczne są kapele dęte, dla Podhala – kapele skrzypcowe, najczęściej pojawiające się w parach.
Na terenie Mazowsza największą popularnością cieszyło się wprowadzanie skrzypiec lub harmonii jako instrumentów wiodących. Wiadomo, że muzyka ta staje się coraz mniej popularna, umierają artyści, którzy ją wykonywali, a nowe pokolenia nie zawsze mają ochotę angażować się w ten nurt muzyki, dlatego od wielu lat trwa akcja, polegająca na zbieraniu utworów ludowych, aby ocalić ją od zapomnienia.
Akcję tę zapoczątkował Oskar Kolberg.
W Polsce muzyka ta nie zaginęła, ponieważ regularnie organizowane są różnego rodzaju festiwale i przeglądy, prezentujące wykonawców tej muzyki. Młodzi ludzie coraz częściej dostrzegają, że jest to niewyczerpane źródło inspiracji, ponieważ ukazuje prawdziwe uczucia ludu, a także stanowi dowód tego, że nasza kultura jest niezwykle barwna. Także wykonawcy muzyki popularnej z chęcią sięgają do utworów ludowych i wykorzystują je w swojej twórczości.